Bomen zijn prachtig, bieden schaduw, zuurstof en sfeer in de tuin. Maar als ze verkeerd geplant of onvoldoende begeleid worden, kunnen ze ook voor overlast zorgen. Wortels die stoeptegels omhoog drukken, schade aan leidingen of zelfs problemen met funderingen — dit zijn risico’s die je liever voorkomt. Gelukkig is met een beetje kennis en goede voorbereiding veel schade te vermijden. In dit artikel lees je hoe boomschade ontstaat en wat je kunt doen om het te voorkomen.
Hoe veroorzaakt een boom schade?
De meeste schade door bomen ontstaat ondergronds, zonder dat je het meteen ziet:
- Wortelopdruk: De wortels van sommige bomen groeien dicht onder het oppervlak en drukken bestrating omhoog, met struikelgevaar en kapotte tegels als gevolg.
- Ingroei in leidingen: Vooral oudere of beschadigde rioleringsbuizen zijn gevoelig voor wortelgroei. Wortels zoeken actief naar vocht en kunnen kleine scheurtjes binnendringen.
- Schade aan funderingen: Hoewel zeldzamer, kunnen wortels bij extreme droogte of verkeerde aanplanting de stabiliteit van gebouwen beïnvloeden, bijvoorbeeld door bodemdaling.
- Bovengrondse schade: Grote takken kunnen bij storm afbreken en schade veroorzaken aan daken, schuren of auto’s. Ook schaduwwerking of afvallend blad kan als hinderlijk worden ervaren.
Welke bomen vormen risico?
Niet alle bomen geven evenveel risico. Soorten met een krachtig of oppervlakkig wortelgestel, zoals populieren, wilgen en plataan, zijn berucht om wortelopdruk en snelle groei. Kleinere soorten met een dieper of minder agressief wortelstelsel, zoals sierkers, meidoorn of lijsterbes, zijn vaak beter geschikt voor kleine tuinen of nabij verharding.
Hoe voorkom je schade?
1. Kies de juiste boom op de juiste plek
Denk goed na over de eindgrootte van de boom en de afstand tot bestrating, gebouwen en leidingen. Een vuistregel: plant een boom minstens zoveel meter van een object als hij uiteindelijk hoog wordt. Dus een boom van 10 meter hoog = 10 meter afstand.
2. Gebruik wortelbegeleiding of -schermen
Bij nieuwbouw of heraanplanting kun je wortelbegeleiders of wortelwerende schermen aanbrengen in de grond. Deze sturen de wortelgroei dieper de grond in, zodat ze minder snel onder bestrating of richting fundering groeien.
3. Zorg voor voldoende water en voeding
Wortels zoeken actief naar water. In droge periodes kunnen ze verder en agressiever groeien op zoek naar vocht. Geef dus regelmatig water in droge maanden, vooral bij jonge bomen.
4. Snoei op tijd en goed
Een goed gesnoeide boom blijft compacter en beter in vorm. Ook voorkom je dat zware of lange takken afbreken bij harde wind.
Wat als er toch schade ontstaat?
Bij bestaande schade is het belangrijk om professioneel advies in te winnen, bijvoorbeeld van een boomverzorger of tuinarchitect. Probeer nooit zelf wortels te kappen zonder inzicht in de gevolgen — je kunt de boom ernstig beschadigen of de stabiliteit in gevaar brengen.
Tot slot
Een boom is een investering in de toekomst, maar moet wel doordacht geplant worden. Door vooraf rekening te houden met groeiruimte, wortelgedrag en onderhoud, voorkom je vervelende verrassingen. Twijfel je over de beste boom voor jouw tuin? Neem gerust contact met ons op — we helpen je graag kiezen.